شافعان در روز قیامت
شفیعان در روز قیامت
طبق آیات و روایات، شفاعت در روز قیامت مخصوص خداوند است.
خداوند در آیه 256 سوره بقره می‌فرماید:«برای اوست هر چه در آسمانها و زمین است. کیست که بدون اذن او بتواند نزد او شفاعت کند؟»
اما آیا خداوند اجازه شفاعت را به کسی می دهد یا نه؟
در آیه 44 سوره زمر آمده:«همه شفاعت برای خداوند است» ولی خداوند به افرادی که خودش بخواهد اذن شفاعت می دهد؛ همان طور که خداوند علم غیب را مخصوص خود می داند اما در آیه 27 سوره جن می فرماید:«خداوند عالم به غیب است و بر علم غیبش کسی را مطلع نمی‌گرداند، مگر رسولش و کسی را که مورد پسند و رضایت او باشد.»
بنابراین علم غیب مخصوص خداوند است و علم رسول خدا همان علم خداست. شفاعت هم مخصوص خداوند است و به افراد دیگری نیز این اجازه داده شده است.
از روایات زیادی که در این مورد وارد شده، معلوم می شود که شفیعان در روز قیامت فراوانند؛ از جمله انبیاء الهی، علماء، شهداء، ملائکه، مؤمنین، اعمال صالح، ائمه اطهار و قرآن.
رسول خدا فرمود:«من کسانی را شفاعت می‌کنم که معصیت کبیره انجام داده باشند.»
در سوره انبیاء آیه 28 می خوانیم: « و لایشفعون الا لمن ارتضی »؛ (پیامبران و ملائکه شفاعت نمی کنند، مگر برای کسی که مورد رضایت باشد.»
از حضرت رضا علیه السلام تفسیر این آیه را پرسیدند. امام فرمود:«مقصود پسندیدگی در امر دین است.»
بنابراین شفاعت مخصوص افراد گناهکار است به شرط آنکه در عقیده و دین خود مورد رضایت باشند. پس شفاعت در مورد شیعیان است و معاندین و ناصبین و منکرین از آن محرومند. (معاد شناسی، ج نهم، ص 57 تا 350 )
شرایط شفاعت شونده
با توجه به اینکه شفاعت به معنای صحیح قیود و شرائط فراوانی در چند جهت دارد، کسانی که به این اصل معتقدند برای اینکه مشمول آن شوند ناگزیرند شرائط ان را فراهم کنند، شرائطی همچون؛
از گناهان سنگین همانند حقّ النّاس و ظلم که امید شفاعت را به صفر می رساند بپرهیزند.
برنامه خود را در یک دگرگونی عمیق و همه جانبه در وضع خویش شروع کنند.
برای رسیدن به مقام "ارتضاء" و برقرار ساختن "عهد الهی" (با توجه به آنچه که در بخشهای پیش گذشت) از گناه توبه کنند و یا حداقل در آستانه توبه قرار گیرند.
خلافکاری و شکستن سد قوانین الهی را متوقف سازند و یا لااقل تقلیل دهند.
ایمان به خدا، رسولش، آخرت را در خود زنده نگه دارند.
سبک نشماردن نماز یکی از شروط مهم در دستیابی به شفاعت است.
همچنین باید میان شفیع و شفاعت شونده رابطه ای بوده و شفاعت شونده زمینه شفاعت را در دنیا (با برقراری پیوند میان خود و شفیع، اقتباس از صفات او، ایجاد یک نوع سنخیت ـ هر چند ضعیف ـ بین خود و او برقرار سازد، برای رسیدن به نتیجه اینگونه آمادگیها لازم است. کسی که امام حسین و امام علی (علیهما السلام) را نمی شناسد و از آنها تبعیّتی ندارد، چگونه می تواند از شفاعت آنها بهره مند شود؟! (تفسیر نمونه، تفسیر مجمع البیان، تفسیر نسیم حیات ، دکتر بهرام پور ؛ عزادار حقیقی ، محمد شجاعی )