جلوه معشوق

                                                    وحی

مقدمه

    وحی از اساسی ترین مفاهیم در حوزه دین پژوهی است به طوریکه ادیان جهان را به دو قسم ادیان حیاتی ، ادیان غیر حیاتی تقسیم می کنند . ادیان حیاتی ، ادیانی هستند که اصالت خود را از وحی می گیرند و بر این پیش فرض موجودیت یافته اند که خداوند انسانهایی را برگزیده و پیام خود را توسط آنان به مردم رسانده است . این پیام همان ، وحی الهی است . در ادیان بزرگی چون یهودیت و مسیحیت و اسلام ، کتب آسمانی نظیرعهدین  و قرآن تجلی این وحی هستند . قرآن کریم آخرین صمره این پدیده مبارک است که از طریق آخرین پیامبر از سلسله پیامبران الهی حضرت محمد (صلی الله علیه واله و سلم )  به بشریت هدیه شده تا انسانها در سراسر گیتی و تا پایان جهان صدای خود را در جان و روحشان حس کنند . پدیده وحی و ارتباط خدا و انسان از مسائلی است که چند و چون آن همیشه مورد بحث گفتگوی دین مداران و دین پژوهان بوده است . ( فصلنامه اندیشه دینی ).

این مفهوم بنیادین در ادیان ابراهیمی در اسلام سنگ زیر بناست و از میان ادیان ابراهیمی فقط اسلام از میان همه متون مقدس فقط قرآن به تفصیل از پدیده وحی و گونه های مختلف آن سخن گفته است .

پدیده وحی به معنای خاصی که در مورد پیامبران به کار می رود حادثه خاصی است که تنها در مورد افراد معدودی از بشر رخ داده است و در میان بشر تنها انبیاء الهی به دریافت وحی الهی مفتخر بوده اند ، که این امر فلاسفه و متکلمان را به تکاپو وا داشته ، فلاسفه بیشتر به دنبال کشف و ابداع نظام فلسفی بودند تا پدیده وحی را تبیین و توجیه کنند و متکلمان نیز به دنبال اثبات ضرورت نبوّت بودند . ( وحی و افعال گفتاری  ، ص 27 ).

هر چند پدیده وحی مستقیما از قلمرو حس و تجربه افراد بشر بیرون است ولی این نیرو را مانند بسیاری از نیروهای دیگر از آثارش می توان شناخت .

وحی الهی تاثیر شگرف و عظیمی بر روی شخصیت حاصل وحی دارد . به حقیقت او را منبعث می کند یعنی نیروهای او را بر می انگیزد و انقلابی عمیق و عظیم در او ایجاد می کند . و این تحول در جهت خیر و رشد و صلاح بشریت صورت می گیرد و واقع بینانه عمل می کند . و قاطعیتی بی نظیر به او می دهد . پیامبران از طریق وحی با مبداهستی اتصال می یابند و دارای امتیازاتی از جمله اعجاز و عصمت و رهبری و خلوص نیت و سازندگی و مبارزه با شرک و خرافات می شوند. ( وحی و نبوّت ، مطهری ،ص 11 ) .

وحی پیامبران را از بشریت خارج نمی سازد بلکه آنها را نمونه انسان کامل و الگوی دیگران می سازد . لذا می توانند رهبر دیگران شوند . ( همان ، ص 26 ) .

در این جا قصد داریم به اهم نظریات مطرح شده درباب وحی پرداخته و سپس دیدگاه اسلامی و قرآنی را به طور مختصر بررسی نمائیم .                   ادامه دارد