روزه
رسول خداصلی الله علیه وآله، ماه شعبان و ماه رمضان و سه روز از هر ماه پنجشنبه اوّل، و چهارشنبه وسط، و پنجشنبه آخر ماه را روزه میداشت[1] .
حضرت امام صادقعلیه السلام فرمودهاند:
رسول خداصلی الله علیه وآله دهه آخر رمضان را در مسجد معتکف میشد.
و فرمودهاند:
پیامبرصلی الله علیه وآله چون دهه آخر رمضان فرا میرسید کمر میبست و از بانوان دوری میجست و شبها را احیا میکرد و همه وقت خود را برای عبادت فارغ میساخت [2] .
رسول خداصلی الله علیه وآله فرمودند:
رجب ماه خداست و شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امّت من است، کسی که یک روز از ماه رجب را روزه بدارد مستوجب خشنودی بزرگ خدا میشود، و غضب الهی از او دور میگردد و دری از درهای دوزخ بر او بسته میشود.
و امام صادقعلیه السلام فرمودند: رسول خداصلی الله علیه وآله چون هلال ماه شعبان را میدید فردی را مأمور میکرد که از جانب او در مدینه ندا دهد: ای مردم من فرستاده رسول خدا بهسوی شمایم؛ میفرماید آگاه باشید که ماه شعبان ماه من است، خدا رحمت کند کسی را که مرا بر ماه من یاری کند یعنی آن را روزه بدارد؛ و امیر مؤمنان میفرمود: از وقتی ندای منادی پیامبرصلی الله علیه وآله را شنیدم روزه شعبان را از دست ندادهام و تا زنده هستم نیز از دست نخواهم داد.
پیامبرصلی الله علیه وآله زنی را مشاهده کرد که روز روزه به کنیز خود دشنام داد، غذایی طلبید و به آن زن گفت: بخور.
عرض کرد: روزه هستم!
فرمود: چگونه روزهای در حالی که به کنیز خود دشنام دادی؟! روزه فقط خود داری از خوردن و نوشیدن نیست بلکه خداوند روزه را حجاب همه امور زشت و ناروا ساخته است؛ چه کم هستند روزهداران و چه بسیار گرسنگی کشندگان!
و نیز به «جابر بن عبدالله انصاری» فرمود:
ای جابر، این ماه رمضانست؛ هر کس روز آن را روزه بدارد، و قسمتی از شب آن را به عبادت بایستد، و شکم و فرج خود را از حرام باز دارد، و زبان خود را نگاهدارد، از گناهان خود مثل بیرون رفتن از این ماه بیرون میرود.
جابر عرض کرد: ای رسول خدا چه نیکوست این سخن که گفتی!
فرمود: و چه سخت است این شرطهایی که نمودم.
امام صادقعلیه السلام فرمودند:
رسول خداصلی الله علیه وآله روزه را با حلوا و شیرینی افطار میکرد، و اگر نبود با قدری شکر یا چند دانه خرما؛ و اگر هیچ یک از اینها ممکن نبود با آب خالص افطار میکرد [3] .
و فرمودند:
پیامبرصلی الله علیه وآله وقت افطار میگفت: «اللهّم لک صمنا، و علی رزقک افطرنا، فتقبّله منّا» (بار خدایا برای تو روزه داشتیم، و از روزی تو افطار کردیم، پس آن را از ما بپذیر و قبول فرما).
و در پی آن میفرمود: تشنگی بهسر آمد و رگ و پی آب گرفت، و اجر و پاداش آن باقی است.
و نیز پیامبرصلی الله علیه وآله فرموده است: دعای روزهدار وقت افطار مستجاب است.
و فرمودند: پیامبرصلی الله علیه وآله با چیزی شیرین افطار میکرد، و اگر چیزی شیرین نمییافت با آب خالص افطار میکرد و میفرمود: آن کبد و معده را تصفیه میکند، و دهان را خوشبو میسازد، و دندانها و چشمها را نیرو میبخشد، و بینایی را تیز میسازد، و گناهان را میشوید، و هیجان عروق و صفرای چیره شده بر مزاج را تسکین میدهد، و بلغم را میبرد، و حرارت معده را فرو مینشاند، و سر درد را رفع میکند [4] .
امیرمؤمنان علیعلیه السلام فرمودند:
رسول خداصلی الله علیه وآله وقتی نزد دیگران افطار میکرد و غذا میخورد میفرمود:
روزهداران نزد شما افطار کردند، و نیکان از طعام شما خوردند، و فرشتگان نیکوکار بر شما درود فرستادند [5] .
1- فروع کافی ج2 ص 207 - بحارالانوار ج16 ص271
2- فروع کافی ج2 ص 205 و212 - بحارالانوار ج16 ص273 و 274
3- فروع کافی ج2 ص 205 - بحارالانوار ج16 ص273
4- مکارم الاخلاق ص27 - بحارالانوار ج16 ص 242
5- نوادر راوندی ص35 - بحارالانوار ج16 ص293
روزه